Werkgroep Duurzaamheid Herpt

  • Herpt
  • Werkgroep Duurzaamheid Herpt

Wat is het doel?

Sinds medio 2017 is binnen de dorpsraad Herpt een werkgroep Duurzaamheid actief. Het doel van de werkgroep is om te zorgen dat ons dorp duurzaam en klimaatbestendig wordt. We nemen daarbij een breed perspectief: natuur, energie en duurzaamheid. Het uitgangspunt is dat de bewoners gezamenlijk bepalen hoe we op de lange termijn ons dorp en de omgeving zouden willen inrichten, en dat we als werkgroep ondersteunen door mensen bij elkaar te brengen, te inspireren en te zorgen dat er een plek is waar mensen met ideeën en initiatieven naar toe kunnen. We willen graag individuele, lokale en regionale oplossingen met elkaar verbinden.


Wat is er tot nu toe gebeurd?

Omdat ons uitgangspunt is dat we starten bij wat bewoners belangrijk vinden en willen oppakken moeten we daar eerst zicht op krijgen. Daarom zijn er een aantal activiteiten georganiseerd:

  • In september 2018 is de film ‘Before the Flood’ vertoond. Hier zijn ruim 40 personen uit ons dorp aanwezig geweest en hebben de eerste gesprekken plaatsgevonden over wat we belangrijk vinden in het dorp.
  • In oktober 2018 is vervolgens een inspiratieavond georganiseerd in het dorpshuis en hebben we met de deelnemers verkend welke onderwerpen we belangrijk vinden bij de onderwerpen: natuur en biodiversiteit, energie, mobiliteit etc. Op deze avond is ook geïnventariseerd wie er interesse had om deel te nemen aan de workshops ‘Klimaatgesprekken’.
  • In de periode eind 2018 tot begin 2019 hebben ‘Klimaatgesprekken’ plaatsgevonden. Hier zijn in een aantal avonden diverse onderwerpen in de diepte besproken met een groep zeer betrokken inwoners.
  • Kick-off bijeenkomst en diverse workshops rondom het opstellen van een Omgevingsvisie Herpt (zie hieronder)
  • Samenwerking in het Klimaatplein Heusden en het project Het Land van ’t Oude Maasje (zie hieronder)


Omgevingsvisie Herpt

Zoals waarschijnlijk bekend is de gemeente Heusden bezig met een aantal visies en kadernotities voor duurzame energie. De ‘Visie Zonnevelden’ is afgelopen maart als ontwerp gepubliceerd. Inmiddels wordt er gewerkt aan een kadernotitie ‘Wind’. Daarnaast zijn alle gemeentes, samen met provincies en waterschappen, via Regionale Energie Strategieën (afgekort tot RES – in het geval van Heusden in de Regio Hart van Brabant) bezig om de internationale klimaatafspraken van Parijs, en de afspraken uit het nationale klimaatakkoord invulling te geven. De bedoeling is om gezamenlijk te komen tot keuzes voor de opwekking van duurzame elektriciteit, de warmtetransitie in de gebouwde omgeving en de daarvoor benodigde opslag en energie-infrastructuur.

De gemeentelijke plannen uit de Ontwerpvisie Ontwikkeling Zonnevelden geven aan dat de gronden in het noorden van de gemeente Heusden een voorkeur hebben bij het realiseren van zonnevelden. In de eerste plannen (inmiddels zijn deze afgezwakt) gaat het over een totaal aantal zonnevelden ter grootte van 130 hectare. Daarnaast is het streven om 6 windmolens (in clusters van 3) in de gemeente te realiseren. Kortom, de verschillende plannen op gemeentelijk en regionaal niveau kunnen grote impact hebben op onze leefomgeving.

Als werkgroep hebben we daarom het plan opgevat om gezamenlijk met de inwoners een omgevingsvisie op te stellen. Hierin willen we gezamenlijk verkennen welke mogelijkheden er zijn voor het verduurzamen en klimaatbestendig maken van Herpt, en gezamenlijk een integrale visie te maken waarin natuur én energie én duurzaamheid een plek krijgen.

We willen daarin ook verkennen wat we op individueel (bijv. zon op eigen dak), lokaal (bijv. gezamenlijk investeren in zon op stallen of loodsen) of regionaal (bijv. warmtewinning uit water van ’t Oude Maasje of de Bergsche Maas) kunnen doen. We worden hierbij ondersteund door Chantal en Maurice van Beyond Scope.

Er zijn al een aantal verkennende bijeenkomsten geweest, en er zullen de komende periode nog diverse bijeenkomsten volgen (zie hier voor het programma van geplande activiteiten). Naast in kaart brengen wat de inwoners van Herpt belangrijk vinden, worden een aantal expertsessies georganiseerd waarin we diverse mensen vragen om te presenteren wat er voor Herpt mogelijk en zinvol is, en welke financiële mogelijkheden er zijn (oprichten van een dorpscoöperatie, subsidies, etc). Daarna gaan we met de opgehaalde kennis aan de slag om een gezamenlijke visie te maken over hoe de verschillende ideeën ingepast kunnen worden in onze omgeving, en wat ervoor nodig is (op individueel, lokaal of regionaal niveau). Wij hopen dat u mee wilt doen aan dit traject, zodat we tot een goede, gezamenlijke visie voor de inrichting van ons mooie dorp kunnen komen.


Samenwerking gemeente en Klimaatplein Heusden

Natuurlijk is Herpt niet alleen. Met het maken van de omgevingsvisie willen we voorop lopen, zodat we ook echt een door de bewoners gedragen visie voor een duurzaam en klimaatbestendig dorp opstellen. Ondertussen zijn er ook groepen actief in andere kernen in de gemeente. Hedikhuizen is ver met het plan om hun energie volledig zelfvoorzienend te maken. In de Vesting is een groep aan het verkennen hoe zij de specifieke uitdaging van het verduurzamen van hun monumentale woningen kunnen invullen. Heesbeen en Doeveren zijn via ‘Energie Gezond’ aan het uitzoeken hoe zij op een goede manier invulling kunnen geven aan hun energiebehoefte. In Vlijmen Vliedberg zijn een aantal mensen aan het kijken of ze een buurtwarmtepomp kunnen realiseren. Naast de initiatieven van inwoners zijn er ook een aantal projectontwikkelaars die plannen hebben voor windturbines en zonnevelden. Er lopen dus vele initiatieven parallel. De diverse actieve groepen uit de kernen hebben elkaar opgezocht en zijn gezamenlijk een tweetal activiteiten gestart:

  • Klimaatplein Heusden
    Het Klimaatplein Heusden is ontstaan uit overleg tussen de verschillende groepen in de kernen die bezig zijn met klimaat- en energie-initiatieven. Elke kern heeft zijn eigen aandachtspunten en eigen aanpak. Door samenwerking willen we de uitwisseling van kennis en ervaring bevorderen, en samenwerken waar dat meerwaarde oplevert. Klimaatplein Heusden staat open voor alle inwoners, ondernemers en organisaties die aan de slag willen met het verduurzamen van de woon- en leefomgeving in de gemeente Heusden. Klimaatplein Heusden heeft ook een zienswijze ingediend op de visie zonnevelden, en dat heeft geleid tot gesprekken met de gemeente om Klimaatplein een goede rol te geven in de processen rondom verduurzaming.
  • Project Het Land van ’t Oude Maasje
    Het eerste project van het Klimaatplein is het project Het Land van ’t Oude Maasje, waarin de kernen aan ’t Oude Maasje (Doeveren, Heesbeen, Oudheusden, Heusden Vesting, Herpt en Hedikhuizen) gezamenlijk een plan opstellen voor het ruimtelijk inpassen van klimaatadaptatie, versterken van biodiversiteit en energietransitie. De kernen stellen eerst zelf een eigen visie op, en die zullen daarna worden samengevoegd en op elkaar afgestemd tot een plan en samen met de gemeente uitgevoerd.


Ondersteuning vanuit project SMILE

De gemeente Heusden is partner in het project SMILE (Sociaal-Maatschappelijke Innovatie Labs Energieneutrale woningvoorraad Midden-Brabant), waarin meerdere gemeentes partner zijn. Het doel van het SMILE project is om energie-innovaties te realiseren door interactie met inwoners, zodat de oplossingen passen in hun eigen belevingswereld. Elke gemeente doet mee vanuit een wijk. Omdat wij met onze plannen voor een door bewoners zelf ontwikkelde omgevingsvisie door de gemeente herkent worden als een bijzonder voorbeeld voor een aanpak ‘van onder op’, hebben we de kans gekregen in het project mee te doen. Het SMILE project maakt het mogelijk om ondersteuning te krijgen bij het verkennen van de mogelijkheden voor Herpt en het maken van de omgevingsvisie voor onze omgeving: de ondersteuning door Beyond Scope wordt door het project gefinancierd. Herpt wordt enorm gewaardeerd in dit project omdat wij echt vanuit de bewoners zijn gestart en niet door de gemeente. De gemeente omarmt onze aanpak ook vanuit hun streven om de dromen van inwoners mogelijk te maken.